Sakrament namaszczenia chorych udzielany jest przede wszystkim osobom ciężko chorym lub znajdującym się w niebezpieczeństwie śmierci. Dawniej udzielano go tylko raz, traktując jako tzw. „ostatnie namaszczenie”. Dziś można ten sakrament przyjmować nawet kilka razy w życiu jeśli znajdziemy się w okolicznościach zagrożenia życia bądź w niebezpieczeństwie śmierci. Właściwe rozumienie sakramentu chorych, zwanego też sakramentem uzdrowienia regulują przepisy kościelne.
Namaszczenia chorych można udzielić wiernemu, który po osiągnięciu używania rozumu, znajdzie się w niebezpieczeństwie na skutek choroby lub starości. Sakrament ten może zostać ponownie udzielony, jeśli chory po wyzdrowieniu znowu ciężko zachoruje lub jeśli w czasie trwania tej samej choroby niebezpieczeństwo stanie się poważniejsze. Podstawą do przyjęcia sakramentu namaszczenia jest stan łaski uświęcającej (spowiedź i komunia św.).
Nie wolno udzielać namaszczenia chorych tym, którzy uparcie trwają w jawnym grzechu ciężkim”.
Sakramentu namaszczenia chorych można udzielić:
-choremu przed operacją chirurgiczną, jeśli przyczyną operacji jest niebezpieczna choroba;
-osobie w podeszłym wieku, jeśli widać, że opuszczają ją siły fizyczne lub dotyka ją w kalectwo, niedołęstwo; osoba starsza może zawsze przystąpić do tego sakramentu;
-dzieciom można udzielić namaszczenia chorych, jeśli osiągnęły taki poziom umysłowy, że ten sakrament może im przynieść pokrzepienie. W razie wątpliwości czy osiągnęły zdolność używania rozumu, należy udzielić sakramentu;
-choremu, który stracił przytomność lub zdolność używania rozumu, jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że jako wierzący prosiłby o to, gdyby był przytomny”. Wynika to stąd, że w zwyczajnej sytuacji ksiądz może udzielić sakramentu tylko wtedy, gdy zna osobę, która jest już nieprzytomna lub ktoś w sposób odpowiedzialny mógłby zaświadczyć, że jest to osoba ochrzczona, praktykująca i na pewno pragnęłaby przyjąć sakramenty Kościoła w niebezpieczeństwie śmierci. Jeśli warunki te nie mogą być spełnione, nie udziela się żadnych sakramentów, gdyż te są tylko dla tych, którzy przyjęli chrzest, posiadają wiarę i rozumnie o nie proszą. Osobie nieprzytomnej lub z którą nie ma kontaktu udziela się tzw. „namaszczenia warunkowego”;
-w wielkim zgromadzeniu wiernych np. w czasie pielgrzymki, spotkania diecezjalnego, dni chorych dla danego miasta lub parafii, zjazdu stowarzyszeń chorych, jednak pod warunkiem odpowiedniego przygotowania duszpasterskiego chorych mających przyjąć sakrament namaszczenia. W takim zgromadzeniu do sakramentu powinny przystąpić tylko osoby poważnie chore, kalecy, inwalidzi, osoby starsze – wcześniej jednak należy dać im okazję do spowiedzi świętej.
Nigdy nie udziela się sakramentu namaszczenia umarłym. Ksiądz wezwany do chorego, który już umarł, tylko modli się za zmarłego, „aby (Bóg) uwolnił go od grzechów i przyjął do swego Królestwa”;
Jeśli istnieje poważna i uzasadniona wątpliwość czy chory rzeczywiście już umarł, można udzielić mu sakramentu namaszczenia bez żadnego warunku.